Ksiądz Leopold Jan Szersznik (1747-1814) był czołowym przedstawicielem Oświecenia na Śląsku Cieszyńskim. Wśród jego szerokich zainteresowań poczesne miejsce zajmowały nauki geologiczne. W 1802 roku utworzył w Cieszynie Muzeum zbiorów geologicznych, które liczyło ponad 4000 okazów. Niewielka część tej kolekcji od 1961 roku jest w posiadaniu naszego muzeum. Zawiera ona 121 minerałów, 222 rudy. 174 skały, 58 kamieni ozdobnych
i 15 skamielin, własnoręcznie opisanych przez L.J. Szersznika. Zachował się również, napisany przez autora zbiorów w języku niemieckim, gotykiem, nieukończony Katalog z 1800 roku, obejmujący usystematyzowany opis 1167 okazów - jego oryginał znajduje się w Książnicy Cieszyńskiej, nasze muzeum dysponuje kopią.

Zbiory te są niestety w niezbyt dobrym stanie - znaczna część metryk nie jest przyporządkowana okazom, są nieczytelne bądź słabo czytelne. Odrębnym problemem jest identyfikacja okazów zgodna ze współczesnym stanem wiedzy i obowiązująca nomenklaturą. - Systematyka stosowana przez Szersznika opierała się na dostrzegalnych gołym okiem cechach zewnętrznych skał i minerałów - nie były wówczas znane wzory chemiczne minerałów.

Kolekcja, najstarsza na Śląsku (i prawdopodobnie w Polsce) ma wartość historyczną -
L.J. Szersznik wniósł oryginalny wkład badawczy do nauk geologicznych.


Od maja 2006 r. część tej unikalnej kolekcji włączona została do głównej ekspozycji muzealnej jako wystawa "Ksiądz Leopold Jan Szersznik - pionier mineralogii i muzealnictwa geologicznego na Śląsku".

Ekspozycja obejmuje planszę, poświęconą Autorowi oraz okazy  85 skał, minerałów  rud i skamieniałości, w części własnoręcznie opisane przez Autora.

Kolekcja ma dużą wartość historyczną - jest to prawdopodobnie najstarsza naukowo opracowana, (zgodna z ówczesnym stanem wiedzy - podział minerałów i skał oparty był na dostrzegalnych gołym okiem cechach zewnętrznych i miał charakter wybitnie opisowy) kolekcja okazów geologicznych na ziemiach polskich.

 

Minerały i skały z kolekcji ks.J.L.Szersznika z własnoręcznymi opisami autora